روضه الانوار خواجوی کرمانی بخط علی کاتب ( میر علی هروی )

قسمتی از کتاب برای مطالعه

نسخه شناسی : علیرضا هاشمی نژاد

شابک : 5-256-232-964-978

1398،چاپ اول

قطع کتاب : 17×27 سانتی متر(دقیقا اندازه نسخه خطی روضه الانوار در موزه کاخ گلستان)؛ 216 ص

قیمت : 2،100،000 ریال

وزن : 943 گرم

روضه الانوار منظومه ای است اخلاقی، عرفانی و اجتماعی، در بحر سریع، هم وزن مخزن الاسرار نظامی، که در قالب بیست مقاله، در سال 743 ق سروده شده است. روضه الانوار نخستین مثنوی از دیدان بدایع الجمال خواجو است.

در مقدمه کتاب آمده است: «در ادامه سنت انتشار آثار مهم خطی، نسخه نفیس روضه الانوار خواجو کرمانی، که به خط خوش‌نویس بزرگ اواخر دوره تیموری و اوایل دوره صفوی، میرعلی هروی، در سال 927 قمری، کتابت شده است و یکی از گران‌قدرترین نسخه‌های هنری مجموعه است، با همکاری دانشگاه شهید باهنر کرمان و فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران و مجتمع مس سرچشمه منتشر می‌شود.

علیرضا هاشمی‌نژاد مقدمه نسخه‌شناسی کتاب را به سه بخش کلیات و کتاب‌شناسی و نسخه‌شناسی تقسیم کرده است. او در بخش کلیات به تعریف کامل این نسخه از روضه الانوار که متعلق به کاخ گلستان است پرداخته و در بخش کتاب‌شناسی، کتاب روضه الانوار را معرفی کرده است. هاشمی‌نژاد همچنین دیگر نسخه‌های خطی روضه الانوار را شرح داده و آثار خواجوی کرمانی را نیز فهرست کرده است. در بخش نسخه‌شناسی کتاب نیز به شرح زندگانی میرعلی هروی، کاتب نسخه، پرداخته و توضیحاتی کامل و مفصّل در باب خط نسخه، تزیینات نسخه، نگاره‌ها، جدول‌کشی، جلد نسخه و منابع مورد استفاده، آورده است. او در بخش توضیح نگاره‌های کتاب آورده است: نسخه پنج نگاره دارد که موضوعات نگاره‌ها عبارت است از: نگاره اول، حکایت طوطی که بر چه صورت پارسی‌گوی شد؛ نگاره دوم، حکایت مجنون که از لیلی خبر یافت و جواب گفت؛ نگاره سوم، پیری که در خرابه طنبور نواخت؛ نگاره چهارم، حکایت پیرزن دادخواه با سلطان ملکشاه بن آلب‌ارسلان و آثار معدلت؛ نگاره پنجم: انوشیروان عادل با بزرجمهر و سؤال و جواب ایشان مبنی بر آنکه علم فردی از انسان بر جمیع امور محیط نشود.

این نگاره‌ها رقم ندارند، اما بر اساس شواهد و سبک کار، احتمالاً توسط شیخ‌زاده، از شاگردان بهزاد، کشیده شده‌اند .
هر یک از نگاره‌ها حاشیه مستقل و تشعیری دارد که ویژه همان صفحه است؛ بنابراین در کل، بیست حاشیه با نقوش متفاوت در کل نسخه به کار رفته است
در حاشیه‌ها انواع نقوش حیوانی و گیاهی به کار رفته است. حضور نقوش حیوانی در حاشیه نسخه‌ها به سنت تبدیل شده و علاوه بر روش‌های تشعیر و حلکاری و عکس، شیوه نگارگری رنگین در نسخه‌های این دوره نیز دیده می‌شود.